Айқай клубтары: қалайша адамдар негативтен арылады және неліктен бұл әдіс жұмыс істейді

Әлемнің түкпір-түкпіріндегі адамдар күйзелісті жеңу үшін топтарға бірігіп жатыр. Бұл ерекше қозғалыс «айқай клубтары» деген атқа ие болды және қазір жылдам таралып келеді. Осы құбылыстың қайдан шыққанын және расында да тиімді ме — соны қарастырамыз.

Психологтар айқай терапиясын бұрыннан ұсынады: бұл — іште жиналған эмоцияларды тез шығарып, ішкі кернеуді азайтудың бір жолы. Жастыққа айқайлап алу көптен бері кең тараған кеңеске айналды, тіпті мәдени құбылыста — кино, сериалдар мен жасөспірімдерге арналған драмаларда кейіпкерлердің айқайлайтын көріністері жиі кездеседі.

Алайда бұл практиканың жаңа толқыны TikTok арқылы басталды. Желіде адамдардың саябақтарға жиналып, бар дауыстарымен айқайлаған видеолары вирустық түрде тарай бастады. Тренд тез арада түрлі елдерге жетіп, кездейсоқ флешмобтардан нағыз іс-шараларға айналды.

Айқай клубтары салыстырмалы түрде өздігінен пайда болды.
Чикагодан шыққан жұп — Мэнни Эрнандес пен Елена Соболева — бір күні ауыр аптадан кейінгі жиналған күйзелісті шығару үшін көлге барып, айқайлап алуды жөн көрген. Олардың таңданысына орай, өтіп бара жатқан адамдар қызығушылық танытып, оларға қосыла бастады. Бейтаныс адамдар бірге айқайлап, бір-бірін қолдап, және соның арқасында бұл көпшілігіне күтпеген жерден көмектескен.

Жұп көлге тұрақты түрде келе бастады және қалағандардың бәрін шақырды. Осындай кездесулердің бірі TikTok-қа түсіп, эмоционалды видео лезде вирусқа айналып кетті.

Бүгінде айқай клубтары түрлі қалаларда бар. Қатысушылар кесте бойынша, әдетте аптасына бір рет жиналады. Әдетте ешкімге кедергі жасамау үшін су жағасын таңдайды. Айқай клубтарының ұйымдасу деңгейі таңғалдырады: жаңадан келгендер көбіне эмоциялық күйзеліс немесе дауыс желбезегінің шамадан тыс кернеуі жағдайында шағымданудан бас тарту құжатына қол қояды. Барлығы дерлік толыққанды терапевтикалық тәжірибеге ұқсайды, тек әлдеқайда дауысты.

Айқай клубтарының тиімділігі

Бұған дейін айтылғандай, айқай терапиясы шынымен де кернеуді және жиналған стрессті тез түсіруге көмектеседі. Кей жағдайларда оны жүйке тықырлары бар адамдарға да ұсынады — бұлшықет және эмоциялық қысымды босату үшін. Мұндай әсер физиологиямен түсіндіріледі: айқай кезінде стресс деңгейін реттейтін кезбе жүйке белсендіріледі. Қарапайым тілмен айтқанда, біздің биологиямыз дыбыс шығару арқылы кернеуді түсіруге бейімделген.

Бірақ ұзақ мерзімді пайдасы — даулы мәселе. Айқай эмоцияны дәл сол сәтте шығаруға көмектеседі, бірақ оның түпкі себебін емдемейді. Бұл толыққанды терапиядан көрі жедел «босату» деуге келеді. Егер мәселе тереңірек болса — созылмалы стресс, психологиялық жарақат немесе эмоционалдық күйзеліс — айқайдың өзі жеткіліксіз.

Соған қарамастан, айқай клубтарының практикалық құндылығы, әрі едәуір маңыздылығы бар. Олар адамдарға осал болуға, сезімдерін жасырмауға және «өзгеше» көрініп қалудан қорықпауға мүмкіндік беретін кеңістік ұсынады. Мұндай кездесулер қарым-қатынасты жақсартуға, қолдау табуға, қауымдастықтың бір бөлігі болуды сезінуге көмектеседі. Көпшілігі үшін бұл айқайдың өзінен де маңызды: адамдар алғашында эмоциялық босану үшін келсе, кейін байланыс пен қабылдану сезімі үшін қалып қояды.